Effe erop uit -5-

Van oudsher heeft Houten 4 woonkernen, 3 kleine en een grote, het dorp Houten. Volgens de oude katholieke terminologie noemde je die kleine kernen, de kerkdorpen. Bij Houten zijn dat achtereenvolgens:

• Schalkwijk
• ’t Goy
• Tull in ’t Waal

Weinig mensen weten hoe mooi het er is en hoe divers, dus gaan we ditmaal op de fiets een rondje maken langs deze kernen en kijken waar iets is te doen. We starten weer op het Rond. Desgewenst is het ook grotendeels per auto te doen, maar niet alles. We geven aan waar ingevoegd kan worden.

Vanuit het Rond gaan we door de winkelpassage naar de Molen en fietsen deze helemaal uit tot de rotonde bij de Koppeling, volg hierna de ANWB-bordjes richting ’t Goy. Op een gegeven ogenblik kom je, na onder de rondweg te zijn doorgegaan, op de Beusichemse weg (hier kan de auto invoegen). Na ongeveer 1 kilometer ligt er links een landwinkel. De moeite waard om even in te slaan. Weer 2 kilometer later ligt links een redelijk groot tuincentrum van de Bruin, expert in grote hangbakken met bloemen. Hele generaties jeugd uit Houten hebben hier in het verleden in de vakanties onder andere aardbeien gestekt en hun vakantiegeld verdiend.

Bij binnenkomst van ’t Goy ligt links huize de Eng, zo maar in het land een heel goed tapas restaurant en een leuk terras. Hoe klein het ook is, het heeft toch nog 2 dorpskernen. Wat historische feiten, aan de Tuurdijk zijn restanten van een Romeinse villa ontdekt. Het is een van de drie Romeinse bouwwerken waarvan in de gemeente Houten sporen zijn gevonden. In 1396 werd ‘t Goy geplunderd door roofridder Jan van Rhijnestein uit Cothen. Tenslotte maakt landgoed Wickenburg, bekend van de broederstrijd deel uit van ’t Goy. We gaan recht door het dorp heen en na ongeveer 2 kilometer kom je uit op de dijk bij de Waal, een van de grootste en breedste rivieren in Nederland. Ga hier linksaf richting Schalkwijk en geniet van de Uiterwaarden van de rivier. Wijds, en rustgevend. Ter hoogte van Schalkwijk kun je van de dijk af (links) naar een grote picknickplaats.

Om de route goed te vervolgen gaan we de andere kant van de dijk naar beneden en rijden Schalkwijk binnen. Het is een lange Lintbebouwing langs de Schalkwijkse wetering. Schalkwijk is het centrale dorp op het Eiland van Schalkwijk, een agrarisch poldergebied dat wordt omkaderd door de wateren van de Lek, het Amsterdam-Rijnkanaal en het Lekkanaal. In het midden wordt het doorsneden door de spoorlijn Utrecht – ‘s-Hertogenbosch. Hier ligt ook de Brink. Het even afstappen en het bekijken meer dan waard. Het oostelijke uiteinde ligt aan de Lek bij de buurtschap De Heul (Houten). Op enige kilometers afstand ligt het veer naar Culemborg. De sporadische uitgroei van Schalkwijk vindt sinds de jaren 60 plaats ten westen van de spoorlijn in de polder Bieshaar, waar nu een kleine woonwijk is. Bij de kruising richting Houten en andere kant Tull staat “Pand Pannenkoek” met een heel grote tuin terras en heel veel speeltoestellen voor kinderen.

Je kunt hier ook starten met een wandeling over het eiland na Schalkwijk. Vanuit Pand Pannenkoek loop je zo het buitengebied in, waar je al snel langs het voormalige Kasteel Schalkwijk komt. Dit middeleeuwse kasteel werd aan het einde van de achttiende eeuw afgebroken. Nu ligt er een wandelparkje met een tuinencomplex. Over de autoluwe weg is het lekker rustig wandelen door de polder, je geniet van de rust en de weidsheid.  Tijdens de route kom je een aantal forten tegen zoals:

• Werk aan de Groeneweg
• Fort Honswijk
• Lunet aan de Snel

In lintdorp Schalkwijk passeer je nog enkele monumentale panden, zoals de Sint-Michaëlkerk uit 1879.

Terug bij de startplaats gaan we de weg op richting Tull in ’t Waal, tot aan de rivier en komen nogmaals fort Honswijk tegen, dat op dit moment gerestaureerd wordt.

Het Fortterrein (dus niet de gebouwen!) is permanent geopend voor publiek tussen zonsopgang en zonsondergang. Het is mogelijk om (via zelfbediening) een kopje koffie of thee te drinken op Fort Honswijk. Ook kunt u gebruik maken van het toilet. Op het fortterrein is een permanente foto-expositie te bezichtigen. Via 22 doeken reist u langs de forten en (inundatie)werken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in Houten, Vianen en Culemborg. Voor kinderen is er op het fort een leuke en leerzame speurtocht beschikbaar. Er zijn regelmatig rondleidingen door de gebouwen op het terrein van Fort Honswijk.

Hierna kan men via diverse routes terug naar Houten.